Nowoczesny świat wymaga od nas konkretnych zachowań i wyglądu, który jest idealnie dopasowany do wymogów, narzucanych przez kolorowe magazyny i gwiazdy na wybiegach. Presja otoczenia często powoduje, że zaczynamy postrzegać siebie jako osoby gorsze, wymagające większego, bardziej restrykcyjnego traktowania – wszystko po to, aby prezentować się lepiej. Właśnie takie postrzeganie siebie może prowadzić do zaburzeń odżywiania.
Rodzaje zaburzeń
Dwa najbardziej znane zaburzenia odżywiania to anoreksja i bulimia, choć nie są one jedynymi, jakie mogą się pojawić.
Pierwsze z nich to psychiczny jadłowstręt, objawiający się restrykcyjnymi dietami i odmawianiem jedzenia, a także niechęcią do utrzymania prawidłowej wagi. W anoreksji występuje zaburzony obraz siebie, objawiający się brakiem akceptacji własnej tuszy – również tej prawidłowej – i bezustannym przekonaniem, iż konieczne jest zrzucenie kolejnych kilogramów. W anoreksji pojawiać może się także lęk przed przybraniem na wadze.
Bulimia to kompulsywne objadanie się, które nie podlega kontroli osoby chorej. Zazwyczaj ma charakter nawracających epizodów, które następnie wywołują poczucie winy z powodu zbyt dużej ilości posiłku. W efekcie pojawiają się nieodpowiednie, nadmierne zachowania kompensacyjne, takie jak wyniszczające głodówki, prowokowanie wymiotów lub nadmierne, obciążające ćwiczenia fizyczne.
W innych zaburzeniach odżywiania mogą pojawiać się jedynie pewne elementy bulimii lub anoreksji, a także występują różnorodne niespecyficzne zachowania. Na ich podstawie budowany jest indywidualny obraz choroby pacjenta.
Kiedy możesz podejrzewać u siebie lub bliskich zaburzenia odżywiania?
Być może wyczuwasz u siebie lub dostrzegasz u bliskiej ci osoby niepokojące objawy, które skłaniają cię do poszukiwania informacji o zaburzeniach odżywiania.
Jeśli problem dotyczy ciebie, powinieneś w szczególności zwrócić uwagę, czy nie pojawiają się w twojej głowie takie myśli, jak „jestem za gruby”, „moje ciało nie wygląd odpowiednie, wymaga bardziej restrykcyjnej diety”, „nie lubię swoich wymiarów”. Być może niepokoją cię niespodziewane ataki objadania się, skutkujące wyrzutami sumienia, lub wręcz przeciwnie: za wszelką cenę unikasz jedzenia i nie lubisz poczucia, że pokarm znajduje się w twoim brzuchu.
U osoby bliskiej możesz również zwrócić uwagę na podobne zachowania. Jeśli wymiguje się od posiłków, unika spotkań towarzyskich, tłumacząc się, że źle wygląda lub jest za gruba, pomimo iż nie ma nadwagi – może być to powodem do niepokoju. Również zachowania takie, jak kuracje przeczyszczające czy prowokowanie wymiotów powinny skłonić cię do poważnej rozmowy z tą osobą.
Z kim się skontaktować?
Niezależnie od tego, czy chcesz znaleźć pomoc dla siebie, czy dla bliskiej osoby, powinieneś zacząć od znalezienia dobrego psychiatry. To on zdiagnozuje problem i będzie mógł rozpocząć wielotorowe leczenie, które obejmie specjalistyczną dietę, psychoterapię, a także konsultacje, badania i dodatkowe wsparcie farmakologiczne. Poradnia psychiatryczna Centrum w Warszawie jest jedną z placówek, które oferują pomoc w tym zakresie – nie wahaj się skontaktować z nią, jeśli chcesz zdiagnozować i wyleczyć zaburzenia odżywiania.
